Als het om respect gaat blijken wij mensen niet erg respectvol te zijn. We vinden respect wel belangrijk, maar dat is vaak meer verbaal dan fysiek. Zo hebben we het vaak verbaal over respect, maar staan we zelden op om respect te krijgen. Voor een deel komt dan natuurlijk doordat we eigenlijk niet goed weten wat nu eigenlijk respect is.
Wat is het
Als je mensen zou vragen wat zij bedoelen met respect of wat ze zien als respect dan komt het vaak neer op zaken als:- Opkomen voor je rechten.
- Mogen doen wat je wilt.
- Het leven van anderen eerbiedigen.
- De ander behandelen als een mens.
- Opkijken tegen anderen.
- De ander als je gelijke behandelen.
- Opkomen voor jezelf.
- Niet over je heen laten lopen.
- Anderen beschermen tegen geweld of agressie.
- Opkomen voor jezelf zonder de ander te kwetsen.
- Assertief zijn.
Jezelf en de ander accepteren en behandelen als mens, met al zijn kwaliteiten en tekortkomingen.Een belangrijke spirituele meester (guru) in het christelijke cultuur heeft het ooit eens heel eenvoudig beschreven als:
Heb uw naaste lief gelijk uzelf.Met die zin heb je eigenlijk alles gezegd. Want daarmee zei hij dat liefde begint bij jezelf en niet bij de ander. Respect zou je dan een speciale soort van liefde kunnen noemen, namelijk de liefde voor die naaste die je nog niet kent. De naaste waarvan je nog niet weet of hij of zij wel past binnen jouw verwachtingen van anderen.
Respect verdienen
Toch zijn er veel mensen die menen dat respect iets is wat je moet verdienen. Daarbij geldt dat verdienen niet alleen voor mensen die ze niet kennen, maar ook voor zichzelf. Het lijkt wel alsof ze denken dat je anderen pas mag respecteren als zij jou respecteren of als jij ze kunt vertrouwen dat ze je zullen respecteren. Terwijl ze dan vergeten dat als de ander hetzelfde principe volgt, ze beiden nooit respect zullen krijgen.Dit is waarschijnlijk één van de eerste redenen waarom we onszelf en anderen respectloos behandelen. We zijn van mening dat respect verdiend moet worden en niet iets is wat gegeven wordt omdat een mens nu eenmaal respect verdient. We zijn tenslotte allemaal gelijkwaardig, dan hebben we in zekere zin ook allemaal recht op respect. Maar toch vinden we het moeilijk om niet te leven vanuit dat wantrouwen naar anderen toe en dus te vinden dat anderen ons respect moeten verdienen.
Respect geven
We zouden elkaar dus als we elkaar ontmoeten meteen respect moeten geven. We zouden ook onszelf meteen respect moeten geven vanaf het moment dat we ergens naar binnen stappen. Toch doen we dit niet, omdat we vaak heel veel redenen weten te bedenken waarom we onszelf en anderen geen respect hoeven te geven.- We mogen geen respect voor anderen eisen als ze hardhandig aangehouden worden door de politie. Want als de politie iemand aanhoudt, dan zal daar wel een reden voor zijn.
- We mogen geen respect eisen voor anderen als wij bedreigd worden.
- We mogen geen respect eisen voor onszelf als hoger geplaatsten laten merken dat dat ten koste gaat van onze veiligheid. Bijvoorbeeld het feit dat we onze privacy moeten opgeven om te voorkomen dat terroristen de kans krijgen om aanslagen te plegen.
- We mogen geen respect eisen van anderen als we afhankelijk van die ander zijn. Klanten mogen dus onbeschoft zijn om hun zin te krijgen, want ze betalen ons salaris.
- We mogen geen respect eisen van anderen omdat we nog iets van ze krijgen. Verkopers mogen ons negeren, want we willen iets van ze kopen of ze moeten iets voor ons repareren.
- We mogen de ander geen respect geven, want hij behoort niet tot mijn groepje. Ik ken hem niet of hij gedraagt zich anders.
- Ik heb geen recht op respect, omdat mijn ouders dat niet goed vinden. Pas als mijn ouders het goed vinden mag ik respect krijgen en geven.
Respect eisen
Nu is het met respect zo dat je het niet kunt opeisen. Je krijgt respect en je hebt er recht op, maar recht hebben en je recht krijgen zijn vaak verschillende zaken. Om te beginnen is het feit dat we vaak geen respect krijgen of geven een gevolg van de redenen die ik hiervoor heb gegeven.Verder is opgeëist respect eigenlijk geen respect. Het is gewenst gedrag dat je het idee geeft dat je respect krijgt. Maar in werkelijkheid is het angst omgezet in gedrag. Je hebt misschien wel het gevoel dat je gerespecteerd wordt, maar in werkelijkheid is het iedere keer weer een belediging van je mens zijn. Want niet jij als mens wordt gerespecteerd, maar je agressieve gedrag. De ander toont je geen respect, maar probeert door te doen alsof te overleven.
Respect vragen
Respect eisen kan dus niet. Respect vragen wel. Respect is tenslotte iets wat de ander je vrijwillig moet geven, omdat hij daarmee erkent dat je van gelijke waarde bent als hijzelf. Dat is toch ook wat we eigenlijk willen zeggen als we iemand respecteren. Dan erkennen we dat de andere evenveel waard is als onszelf.Maar helaas leren we niet dat we om respect kunnen vragen. Wat ons geleerd wordt is dat je respect moet verdienen of dat je respect moet eisen. We moeten er dus of voor betalen, is dat wel respect. Of we moeten er voor vechten, wat eigenlijk ook een vorm van betalen is. Je kunt je dus afvragen of we wel geschikt zijn om onszelf met respect te behandelen.
Voor mij is respect een heel belangrijke waarde die ik wil doorgeven in het onderwijs aan mijn kleuters.
Respect. Iedereen heeft het erover, maar eigenlijk is het niet duidelijk wat het is. Is het een gevoel of is het en houding? En is het verplicht om respect te hebben, of is het vrijwillig? Heb je het voor iedereen, of alleen als iemand het in jouw ogen verdiend heeft, of als iemand op je lijkt? Word je met respect geboren of is het aangeleerd?
In deze les gaan we de achtergrond onderzoeken van het begrip respect, dat we zoveel en zo onnadenkend gebruiken. Hiermee springen we precies in, op het punt van sociale interactie met de omgeving. Respect speelt een rol in de omgang met andere kinderen in de klas (wordt er gepest of niet?), met volwassenen, met de buurman, autoriteiten, en de onbekende persoon in de straat.
De belangrijkste waarde die ik aan mijn kleuters zal doorgeven is: anderen en zichzelf te respecteren. Aangezien je niets kan doorgeven wat je zelf niet belichaamt, zal ik eerst het goede voorbeeld moeten geven: mijn kleuters te respecteren. Mijn kleuters willen ook als volwaardig mens behandeld worden – iemand die jouw respect, liefde en aandacht waardig is – en dan kan de samenwerking beginnen.Begin er dus eerst en vooral mee hén te respecteren. Daarna leer je hen jou te respecteren.
Respect is de basis voor verbondenheid.
Iedereen heeft vriendschap/liefde nodig en wil geaccepteerd worden door anderen. Respect krijgen van anderen ...en hierdoor hoor je erbij.
Een sterke groepsband vind ik heel belangrijk in een klas/school/maatschappij. Het komt elke persoon ten goede, voor zijn welbevinden en ontwikkeling.
Als er een goede sfeer is, presteert iedereen veel beter en is er meer enthousiasme en deelname bij activiteiten/lessen.
Hey Selma,
BeantwoordenVerwijderenRespect is zeer belangrijk. Je moet respect kunnen en durven uiten. Maar moet je altijd respect hebben voor de ander, wat er ook gebeurt? Ik kan weinig respect opbrengen voor iemand die tegen de kathedraal van Antwerpen plast. Ik denk dat beleefdheid een juistere waarde is. Je kan altijd beleefd zijn, dat helpt jou en de maatschappij verder. Ik zocht zowel respect als beleefdheid op en vond redelijk overeenkomende omschrijvingen, terwijl ik een heel verschil voel tussen respect en beleefdheid. Je haalt het zelf aan: is respect een gevoel of een houding? Ik koppel respect aan eerbied voor de ander, een gevoel, en beleefdheid aan een houding ten opzichte van de ander, een omgangsvorm.
Ik vind wel dat er momenteel zeer weinig respect getoond wordt. We gunnen de ander geen respect meer. Ik ben het met je eens dat we hieraan moeten werken, dat we duidelijk moeten maken dat respect geven en tonen kan, mag, noodzakelijk en belangrijk is.
Dag Carine,
BeantwoordenVerwijderenJe kan inderdaad geen respect tonen aan iemand die tegen de kathedraal plast. Je kan misschien wel respect bijbrengen door hem er op te wijzen dat je het niet gepast vindt wat hij doet. Respect, eerbied, waardering en beleefdheid hangen allemaal samen. Als iemand in het openbaar staat te plassen tegen de kathedraal dan is die persoon onbeleefd en heeft geen respect voor de mensen om zich heen, voor de kathedraal en voor hem zelf.
Als je bijv. op de trein zit en er stapt een oudere dame op die geen plaats meer heeft om te zitten. Uit beleefdheid zal je je plaats afstaan aan die dame omdat je respect toont aan je medemens.
Inderdaad wordt er minder en minder respect getoond aan elkaar. Iets wat ik zelf meegemaakt heb in een brillenwinkel: op een zaterdag ging ik mij een nieuwe bril kopen. Er was een hele lange wachtrij voor me. Er was een lange bank waar je met ruim vier personen kon zitten, maar er zaten twee personen van gemiddelde leeftijd tamelijk relaxed op die bank. Er stond nog één stoel vrij en ik ging daar zitten. Na een poosje kwamen er nog die dames binnen. Eén dame was heel oud en kon echt moeilijk staan. De mensen op de bank verroerden zich geen millimeter. Ik kon het niet aanzien en gaf mijn plaats aan die dame. Ze zijn blijven zitten tot ze zelf aan de beurt waren. Toen zij weg gingen hebben wij daar met drie op die bank gezeten. Dus er was plaats genoeg, maar respect die was er niet.
Ik vind respect ook 1 van de belangrijkste waarde die er zijn. Natuurlijk kan je weinig respect geven als je geen respect krijgt. maar je moet er vanuit gaan dat als jij je respectvol gedraagt naar andere toe dat ze hetzelfde naar jou toe gaan doen. Ik denk dat dit inderdaad een heel mooie en belangrijke waarde is om naar je medemens toe te hebben.
BeantwoordenVerwijderen